Κάποτε η ενασχόληση με τα φωτοβολταϊκά υποσχόταν ικανοποιητικά κέρδη, τόσο για τους ιδιώτες που τα εγκαθιστούσαν στις στέγες, όσο και για αυτούς που έβλεπαν τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ) πιο… επαγγελματικά με αποτέλεσμα να επενδύουν σε ολόκληρες εκτάσεις με πάνελ.
Ποιο είναι το πρόβλημα λοιπόν; Είναι ότι στην πορεία, οι συμφωνημένες τιμές με τη ΔΕΗ μειώθηκαν αισθητά και χιλιάδες ιδιοκτήτες είδαν τα έσοδά τους να υποχωρούν (αλλά τα δάνεια μέσω των οποίων αγόρασαν τον εξοπλισμό να παραμένουν αμετάβλητα).
Αξίζει, λοιπόν, σήμερα να ασχοληθεί κάποιος με τον κλάδο των φωτοβολταϊκών και πόσο δικαιολογημένος είναι ο προβληματισμός που κυριαρχεί στην αγορά;
Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά:
Τι ισχύει για τα φωτοβολταϊκά σήμερα;
Σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, μέχρι το 2022 το 23,4% της ενέργειας που καταναλώνει η χώρα μας θα πρέπει να προέρχεται από ΑΠΕ, ενώ το ποσοστό αυτό αυξάνεται στο 35% έως το 2030, που σημαίνει ότι υπάρχει ανάγκη για νέα έργα στον κλάδο.
Ειδικά στην ηλεκτροπαραγωγή, η εθνική νομοθεσία (Ν. 3851/2010) προβλέπει συμμετοχή των ΑΠΕ στην ακαθάριστη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας σε ποσοστό τουλάχιστον 60% ως το 2030.
Για τα φωτοβολταϊκά, στόχος είναι η συμμετοχή τους στη συνολική ηλεκτροπαραγωγή να φτάσει στο 11,3% το 2022 και στο 20,7% το 2030.
Επομένως, βλέπουμε να διαμορφώνεται ένα νέο επενδυτικό περιβάλλον, για το οποίο μάλιστα ο Σύνδεσμος Εταιρειών Φωτοβολταϊκών (ΣΕΦ) έδωσε στη δημοσιότητα δύο νέους επικαιροποιημένους οδηγούς.
Με το ισχύον καθεστώς ενίσχυσης των ΑΠΕ (Ν.4414/2016), οι ενισχύσεις για έργα μεσαίας και μεγάλης ισχύος (που ισχύουν για 20 χρόνια) χορηγούνται ως διαφορική προσαύξηση, επιπλέον της αγοραίας τιμής με την οποία οι παραγωγοί πωλούν την ηλεκτρική ενέργεια απευθείας στην αγορά, ισχύει δηλαδή ο υποστηρικτικός μηχανισμός των εγγυημένων διαφορικών τιμών (feed-in-premium).
Επιπλέον, οι ενισχύσεις για τα έργα αυτής της κλίμακας χορηγούνται στο πλαίσιο μιας ανταγωνιστικής διαδικασίας. Με το Ν.4602/2019 καθορίστηκαν νέες τιμές αναφοράς (τιμές πώλησης της παραγόμενης ενέργειας) και για τα έργα που δεν συμμετέχουν σε ανταγωνιστικές διαδικασίες.
Συγκεκριμένα, από το 2020 και μέχρι 30/04/2021, οι τιμές αναφοράς για την κατηγορία αυτή έργων θα συναρτώνται από τα αποτελέσματα των προηγούμενων ανταγωνιστικών διαδικασιών (ενώ από 1/5/2021 οι τιμές αυτές θα είναι ρυθμιζόμενες και σταθερές) και όχι από την Οριακή Τιμή Συστήματος (ΟΤΣ) όπως ίσχυε για την περίοδο 2016-2019.
Με βάση τα ισχύοντα δεδομένα, η τιμή αναφοράς “κλειδώνει” στα 65,74€ ανά Μεγαβατώρα, για τα φωτοβολταϊκά με ισχύ μικρότερη από 500 kW, με ηλέκτριση ή δήλωση ετοιμότητας έως τις 30 Απριλίου. Έπειτα από τη συγκεκριμένη ημερομηνία (και έως τις 31 Δεκεμβρίου 2021), η «ταρίφα» μειώνεται στα 63€ ανά Μεγαβατώρα.
Ένα ζήτημα που απασχόλησε στο παρελθόν πολλούς επενδυτές είναι η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάνελ σε γαίες υψηλής παραγωγικότητας. Για το θέμα αυτό προβλέπονται τα εξής: όσοι κατέθεσαν αιτήματα για χορήγηση Προσφοράς Σύνδεσης ως τις 21-9-2011, μπορούν να εγκαταστήσουν φωτοβολταϊκούς σταθμούς σε γαίες υψηλής παραγωγικότητας (πλην της Αττικής όπου υπάρχει ολική απαγόρευση).
Για νέες αιτήσεις και μέχρι να καθοριστούν ορισμένες λεπτομέρειες που αφορούν στη χαρτογράφηση και οριοθέτηση της γης υψηλής παραγωγικότητας, δεν επιτρέπεται η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σταθμών σε γήπεδα που έχουν χαρακτηρισθεί ως γαίες υψηλής παραγωγικότητας.
Ποιες είναι οι επιλογές σου;
Σήμερα, οι επιλογές που έχεις αν θες να επενδύσεις στα φωτοβολταϊκά είναι:
- Να πωλήσεις την παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια στο δίκτυο.
- Να εγκαταστήσεις ένα σύστημα αυτοπαραγωγής για κάλυψη μέρους ή και όλης της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας που έχεις – γνωστό και ως net metering.
Ποια είναι η διαδικασία;
Για την πρώτη περίπτωση της πώλησης ενέργειας στο δίκτυο, μπορείς να ξεκινήσεις τη διαδικασία κατασκευής του πάρκου σου είτε αυτόνομα, μόνος σου ως ιδιώτης, είτε με τη βοήθεια μίας εταιρείας φωτοβολταϊκών που αναλαμβάνει τέτοια έργα.
Ας πάρουμε ως παράδειγμα το λεγόμενο “500άρι” πάρκο – δηλαδή ένα φωτοβολταϊκό πάρκο 500kw – το οποίο είναι και η πιο συνήθης επένδυση καθώς θεωρείται μικρό έργο.
Αν το “τρέξεις” μόνος σου
✔️ Βρίσκεις το γεωτεμάχιο (συνήθως αγροτεμάχια, χωράφια, οικόπεδα κλπ).
Σκοπός είναι η εύρεση ενός γεωτεμαχίου με χαμηλό κόστος στους Όρους Σύνδεσης. Πρέπει επίσης, το γεωτεμάχιο να είναι υψηλής παραγωγικότητας, να μην έχει αρχαιολογικά, ιδανικά να είναι κοντά σε υποσταθμό και να έχει χώρο για αυτό το τοπικό δίκτυο ΔΕΔΔΗΕ.
✔️ Αφού το βρεις πρέπει πρώτα να προσκομίσεις ένα τοπογραφικό διάγραμμα στην Νομαρχιακή Επιτροπή Χωροταξίας (ΝΕΧΩΠ) για να ελέγξει αν το συγκεκριμένο γεωτεμάχιο μπορεί να γίνει φωτοβολταϊκό πάρκο.
✔️ Αφού πάρεις την έγκριση της ΝΕΧΩΠ και συμφωνήσεις με τον ιδιοκτήτη του χωραφιού (διαπραγμάτευση με τον ιδιοκτήτη και υπογραφή μισθωτηρίου), καταθέτεις τον φάκελο με τα απαραίτητα δικαιολογητικά στον ΔΕΔΔΗΕ (περιλαμβάνει συμφωνητικό με τον ιδιοκτήτη και πιστοποιητικά από τις Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις, το δασαρχείο και την Αρχαιολογική Υπηρεσία).
✔️ Πληρώνεις στον ΔΕΔΔΗΕ το παράβολο των 1.000€ για τον έλεγχο του φακέλου σου (το ποσό αυτό θα αφαιρεθεί στη συνέχεια από τους Όρους Σύνδεσης).
Αν όλα πάνε καλά, παίρνεις Όρους Σύνδεσης και έχεις 2 μήνες για να στείλεις μία εγγυητική επιστολή (περίπου 35.000€).
📌Σημείωση: Το κόστος των όρων σύνδεσης διαφέρει ανάλογα με το πόσο κοντά σε υποσταθμό είναι το κτήμα. Μπορεί δηλαδή να είναι από 15.000€ έως και 200.000 (οπότε και το έργο είναι ουσιαστικά ασύμφορο).
✔️ Φτιάχνεις τα συμβολαιογραφικά με τον ιδιοκτήτη του κτήματος & βγάζεις άδεια μικρής κλίμακας.
✔️ Πληρώνεις τους Όρους Σύνδεσης (σου έχει δοθεί περιθώριο 6 μηνών)
✔️ Κάνεις αίτηση στον Διαχειριστή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων Προέλευσης (ΔΑΠΕΕΠ).
✔️ Υπογράφεις τη συμβαση με τον ΔΑΠΕΕΠ.
✔️ Ξεκινάς την κατασκευή φωτοβολταϊκής εγκατάστασης.
Αν μεσολαβήσει εταιρεία
Όλα τα βήματα της παραπάνω διαδικασίας τα αναλαμβάνουν και εξειδικευμένες εταιρείες με ένα επιπλέον κόστος περίπου 25.000€ αλλά αρκετά σημαντικά πλεονεκτήματα.
Πλεονεκτήματα:
- Δεν τρέχεις, δεν αγχώνεσαι και δεν χάνεις χρόνο, το κάνουν άλλοι για εσένα.
- Βρίσκουν για σένα τα κατάλληλα χωράφια.
- Πετυχαίνουν αρκετά μικρότερο κόστος σύνδεσης γιατί φτιάχνουν τα πάρκα σε clusters.
- Πετυχαίνουν καλύτερο επιτόκιο χρηματοδότησης (αν πας μόνος σου είναι γύρω στο 6% ενώ η εταιρεία μπορεί να πετύχει 3-4%).
- Γίνονται όλα γρηγορότερα και με σωστές μελέτες.
- Υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα να εγκριθεί το έργο.
Ποια είναι τα κόστη κατασκευής και πότε γίνεται η απόσβεση;
Για την κατασκευή της εγκατάστασης πρέπει να έχεις χρηματοδότηση από την Τράπεζα.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η τράπεζα θα χρηματοδοτήσει το 80% του συνολικού κόστους της επένδυσης ενώ το υπόλοιπο 20% θα πρέπει να χρηματοδοτηθεί από ίδια κεφάλαια.
Π.χ. ένα πάρκο 500kW κοστίζει από 280.000 έως 300.000€. Η διαφορά κόστους έγκειται στο αν θέλεις να να βάλεις σταθερά πάνελ ή trackers.
Η Σύμβαση με τον ΔΕΔΔΗΕ είναι 20ετής και η εξόφληση του Δανείου γίνεται από τα έσοδα του πάρκου.
Σήμερα, υπολογίζεται ότι μπορείς να κάνεις απόσβεση και να αρχίσεις να έχεις κέρδος σε λιγότερα από 10 έτη!
Τι έσοδα & τι κέρδος θα έχω από τα φωτοβολταϊκά;
Η επένδυση σε φωτοβολταϊκά σίγουρα έχει μεγάλο κόστος. Όμως και τα οφέλη είναι σημαντικά πχ για ένα πάρκο 500kW τα μικτά ετήσια έσοδα είναι περίπου 56.000€.
(Για ένα πάρκο 100kW είναι περίπου 12.000 ετησίως).
Έσοδα τα πρώτα 10 χρόνια του Δανείου (500kW – 56.000€ ετησίως)
✔️ Αφαιρούνται τα κόστη συντήρησης & καθαρισμού.
✔️ Αφαιρείται η δόση της Τράπεζας – την τραβάει αυτόματα.
✔️ Εσύ εισπράττεις περίπου 15.000€ ετησίως τα οποία δεν φορολογούνται γιατί υπάρχει το δάνειο.
Έσοδα τα επόμενα 10 χρόνια
Δεδομένου ότι η σύμβαση με τον ΔΕΔΔΗΕ είναι 20ετής, μετά τα πρώτα 10 χρόνια θα ισχύουν τα εξής:
Όλα τα έσοδα ( 56.000€ μείον τα κόστη συντήρησης) πάνε στην τσέπη σου αλλά πλέον φορολογούνται καθώς το δάνειο έχει εξοφληθεί.
Όταν λήξει η 20ετία μπορείς να επαναδιαπραγματευτείς τις τιμές και το συμβόλαιο με την ΔΕΗ ή άλλον πάροχο.
Ελπίζουμε να έμαθες όλα όσα χρειάζεσαι για τα φωτοβολταϊκά! Κι αν σκέφτεσαι πώς να εξοικονομήσεις χρήματα από το ρεύμα και τη θέρμανση στο κτίριό σου, εμείς είμαστε εδώ.
Μπες στην πλατφόρμα μας, σύγκρινε παρόχους ενέργειας και επίλεξε την προσφορά που σε συμφέρει περισσότερο, από την άνεση του καναπέ σου!
