Αν αναρωτιέσαι «δεν έχω ασφάλεια, μπορώ να πάω στο νοσοκομείο;», δεν είσαι ο μόνος. Πολλοί πολίτες (υπολογίζονται περίπου 2,5 εκατομμύρια) στην Ελλάδα είναι ανασφάλιστοι και αναζητούν ιατρική περίθαλψη. Τα καλά νέα είναι ότι το δημόσιο σύστημα υγείας καλύπτει πλέον πλήρως τους ανασφάλιστους.
Παρακάτω εξηγούμε αναλυτικά ποιες επιλογές έχεις στο δημόσιο, ποιοι δικαιούνται δωρεάν πρόσβαση (και με ποιον τρόπο, π.χ. μέσω ΑΜΚΑ) και τι γίνεται με το κόστος νοσηλείας σε δημόσιο και ιδιωτικό νοσοκομείο.
Αν δεν έχω ασφάλεια μπορώ να πάω στο νοσοκομείο;
Σύμφωνα με τον Νόμο 4368/2016 και την ΚΥΑ Α3γ/Γ.Π.οικ.25132/2016, οι ανασφάλιστοι πολίτες μπορούν να έχουν δωρεάν και ελεύθερη πρόσβαση σε όλες τις δημόσιες δομές υγείας.
Για πρώτη φορά εξασφαλίστηκε πλήρης υγειονομική κάλυψη για τους ανασφάλιστους, με ίσα δικαιώματα όπως οι ασφαλισμένοι. Αυτό περιλαμβάνει νοσηλεία, διαγνωστικές εξετάσεις και φαρμακευτική περίθαλψη.
Με απλά λόγια, αν δεν έχεις καμία ασφάλιση, μπορείς να εξεταστείς και να νοσηλευτείς σε δημόσιο νοσοκομείο χωρίς χρέωση.
Τι δικαιούσαι ως ανασφάλιστος στο ΕΣΥ;
Σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας, οι ανασφάλιστοι δικαιούνται ό,τι και οι ασφαλισμένοι από πλευράς δημόσιας περίθαλψης. Ενδεικτικά, παρέχονται δωρεάν:
- Επισκέψεις σε γιατρούς & εξετάσεις σε δημόσια νοσοκομεία, κέντρα υγείας, πανεπιστημιακές κλινικές, μονάδες ψυχικής υγείας κ.λπ.
- Νοσηλεία και χειρουργεία σε δημόσιο νοσοκομείο χωρίς καμία χρέωση.
- Προληπτικές υπηρεσίες όπως εμβολιασμοί παρέχονται χωρίς χρέωση. Επίσης προβλέπεται δωρεάν οδοντιατρική φροντίδα, μαιευτική περίθαλψη (τοκετός σε δημόσιο μαιευτήριο) κ.α.
- Οι ανασφάλιστοι μπορούν να προμηθεύονται την αναγκαία φαρμακευτική αγωγή με συνταγή, όπως και οι ασφαλισμένοι.
Σημείωση: Αν δεν ανήκεις σε ευπαθή ομάδα με μηδενικό ποσοστό συμμετοχής, τότε θα πληρώσεις την ίδια μικρή συμμετοχή στο κόστος του φαρμάκου που πληρώνουν και οι ασφαλισμένοι, π.χ. 10% ή 25% ανάλογα με το φάρμακο.
Ποιοι καλύπτονται και πώς;
Το δικαίωμα δωρεάν δημόσιας περίθαλψης ισχύει για όλους τους ανασφάλιστους και τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες που ζουν στη χώρα.
Συγκεκριμένα, δικαιούχοι είναι:
- Έλληνες πολίτες και νόμιμα διαμένοντες αλλοδαποί, π.χ. κάτοχοι άδειας διαμονής, πολίτες ΕΕ κ.λπ.
- Αναγνωρισμένοι πρόσφυγες, αιτούντες άσυλο, δικαιούχοι ανθρωπιστικής προστασίας, ανιθαγενείς κ.α. καλύπτονται επίσης.
- Άτομα χωρίς νόμιμα χαρτιά διαμονής που όμως ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες.
Αν έχεις ΑΜΚΑ, όλες οι δημόσιες δομές υγείας πρέπει να σου εξασφαλίζουν άμεσα πλήρη πρόσβαση στις υπηρεσίες τους.
Αν δεν έχεις ΑΜΚΑ ή νομιμοποιητικά έγγραφα διαμονής, αλλά ανήκεις σε κάποια ευάλωτη ομάδα πληθυσμού (α.33 του 4368/2016), στα Γραφεία Προστασίας Δικαιωμάτων ή στις Διοικητικές Υπηρεσίες των Νοσοκομείων όπου θα σε ενημερώσουν πώς μπορείς να βγάλεις την Κάρτα Υγειονομικής Περίθαλψης.
Ποιοι δεν καλύπτονται;
Εξαίρεση υπάρχει για όσους βρίσκονται παράτυπα στη χώρα και δεν εμπίπτουν σε καμία ευάλωτη κατηγορία. Για παράδειγμα, ένας ενήλικος αλλοδαπός χωρίς νόμιμη διαμονή που δεν είναι ούτε άπορος/άστεγος, ούτε χρόνιος ασθενής κ.λπ. δεν δικαιούται τακτική δωρεάν περίθαλψη πέρα από τα επείγοντα.
Επίσης, οι επισκέπτες από το εξωτερικό που δεν έχουν ευρωπαϊκή κάρτα υγείας ή άλλη ασφαλιστική κάλυψη θεωρούνται ουσιαστικά ανασφάλιστοι και δεν καλύπτονται δωρεάν.
Για επείγοντα περιστατικά, ακόμη και αν δεν έχεις καμία ασφάλιση ή νόμιμα έγγραφα, το νοσοκομείο θα σε δεχτεί στο εφημερεύον τμήμα επειγόντων για να σου παράσχει άμεση φροντίδα.
Πόσο πληρώνουν οι ανασφάλιστοι στα νοσοκομεία;
Θα κάνουμε έναν διαχωρισμό μεταξύ των δημόσιων και των ιδιωτικών νοσοκομείων:
Πόσο κοστίζει η νοσηλεία σε δημόσιο νοσοκομείο;
Εφόσον νοσηλευτείς σε δημόσιο νοσοκομείο ως ανασφάλιστος, δεν θα σου ζητηθεί να υπογράψεις δήλωση χρέους ή κάποιο έγγραφο ότι θα πληρώσεις αργότερα. Παλιότερα, πριν τον νόμο, συνηθιζόταν οι ανασφάλιστοι να χρεώνονται με οφειλές για νοσηλεία.
Πλέον κάτι τέτοιο δεν γίνεται. Η νοσηλεία σου είναι χωρίς χρέωση και χωρίς «βεβαιωμένο χρέος» στο δημόσιο νοσοκομείο.
Πόσο κοστίζει η νοσηλεία σε ιδιωτική κλινική;
Τι συμβαίνει όμως αν επιλέξεις ή χρειαστεί να πας σε ιδιωτικό νοσοκομείο ή κλινική χωρίς να έχεις καμία ασφάλεια; Εδώ τα πράγματα διαφέρουν, καθώς δεν υπάρχει κάλυψη από το κράτος. Το κόστος μπορεί να ποικίλλει πολύ ανάλογα με το είδος της περίθαλψης.
Ενδεικτικά:
- Μια ιατρική επίσκεψη σε ιδιωτικό γιατρό συνήθως κοστίζει από 40-50€ και άνω, ανά επίσκεψη, ανάλογα την ειδικότητα και το κύρος του γιατρού.
- Ημερήσια νοσηλεία (διανυκτέρευση) σε ιδιωτικό νοσοκομείο συνεπάγεται κόστη για το δωμάτιο/κλίνη, τα φάρμακα, το νοσηλευτικό υλικό και τις αμοιβές ιατρών. Ενδεικτικά, ένα κοινό δωμάτιο πολλών κλινών μπορεί να κοστίζει αρκετές εκατοντάδες ευρώ ανά ημέρα (π.χ. 200-300€ τη μέρα), ενώ ένα μονόκλινο πολυτελείας μπορεί να φτάσει 500€+ ανά ημέρα. Κάθε ιδιωτική κλινική έχει τον δικό της τιμοκατάλογο για δωματίου/ημέρα και υπηρεσίες.
- Χειρουργικές επεμβάσεις στον ιδιωτικό τομέα μπορεί να έχουν από αρκετές εκατοντάδες έως πολλές χιλιάδες ευρώ χρέωση, αναλόγως της βαρύτητας.
Αυτές οι τιμές αφορούν νοσηλεία σε τρίκλινο δωμάτιο και βασικές υπηρεσίες. Αν επιλέξει κανείς καλύτερο δωμάτιο, το κόστος αυξάνεται.
Η δημόσια περίθαλψη φροντίζει ώστε κανείς να μην μένει χωρίς πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας, ακόμα κι αν δεν έχει ασφάλιση. Παρ’ όλα αυτά, αν θέλεις μια πιο σταθερή και ολοκληρωμένη κάλυψη, όπως π.χ. να μπορείς να νοσηλευτείς σε ιδιωτικό νοσοκομείο χωρίς να αγχώνεσαι για το κόστος, ίσως αξίζει να δεις επιλογές όπως η ιδιωτική ασφάλεια υγείας ή οι εναλλακτικές κάρτες υγείας.
Στο insurancemarket μπορείς να βρεις τη λύση ασφάλισης που σε εξυπηρετεί περισσότερο.
Βιβλιογραφία
1. Υπουργείο Υγείας. Πρόσβαση των Ανασφάλιστων στο Δημόσιο Σύστημα Υγείας.
2. Κλινική Τσεκούρα. Τιμοκατάλογος – Τιμολόγιο Χειρουργικού Τομέα. Υπηρεσίες Νοσηλείας.